تاسو کولای شئ د 'Escape from Afghanistan' مستند فلم نن شپه له اس بی اس تلویزیون څخه په ۹ بجو او ۳۰ دقیقو وګورئ او وروسته تاسو کولای شئ دا مستند فلم په SBS On Demand کې هم وګورئ.
ټیم* د کابل ښار د قرغې په پوځي مرکز کې له آسټرالیايي ځواکونو سره د ژباړونکي په توګه کار کړی و، چېرته چې آسټرالیايي ځواکونو افغان ځواکونو ته روزنه ورکوله.
کله چې طالبانو د کابل ښار ونیوه او بهرني ځواکونو د خپلو وګړو او افغانانو د ژغورنې لړۍ پيل کړه، نو په لسهاوو زره کسان د کابل هوايي ډګر ته ورغلل ترڅو د بهرنیانو لخوا وژغورل شي.
ټیم هم د هغو کسانو له ډلې څخه وه چې له خپلې کورنۍ سره د کابل هوايي ډګر ته ورغلی وه ترڅو له هېواد څخه بهر ولاړ شي. هغه وايي: "زه کوچني ماشومان لرم او واقعاً چې سټریس څخه ډک وخت وه کله چې مونږ په هوایی ډګر کې وو."
ټیم وايي کله یې چې د کابل هوايي ډګر ته د ننوتلو هڅه کوله د طالبانو لخوا ووهل شو او په ډېرو ستونزو پدې و توانېد ترڅو له خپلې کورنۍ سره هوايي ډګر ته دننه شي.
هغه وايي کله چې هوايي ډګر ته دننه شول نو آسټرالیا ته د انتقال اجازه ورنکړل شوه: "کله چې مونږ په هوایی ډګر کې وو ... ما ولیدل چې یو آسټرالیایی افسر په مخ کې ولاړ دی"
"ما هغه ته خپل ستاینلیکونه، د سپارښتنې کاغذونه او هر څه ور وښودل..... او هغه وویل چې د ویزې هغه لیک راته وښيه چې افغان لي درته استولی."
"نو ما وویل، دوي رد کړی یم."
مخکې لدې چې امریکايي ځواکونه د ټیم له کورنۍ سره مرسته وکړي ترڅو د بریټانیا الوتکو ته لاسرسی پیدا کړي. هغه له خپلې کورنۍ سره د کابل په هوايي ډګر کې درې شپې تېرې کړي وې.
Source: US Marine Corps
"یو څوک هلته مونږ ته راغی او پوښتنه یې وکړه چې تاسو څوک یاست او دلته څه کوئ."
"نو ما خپله ټوله تجربه، زما ټولې دندې چې ما د ایتلافي ځواکونو سره درلودې تشریح کړې. ما دوی ته هرڅه وښودل او هغه ژمنه وکړه چې زه به دې لندن ته ولیږم.
"او نن ورځ مونږ په لندن کې یو او ډیر خوښ او خوشحاله یو."
وروسته له هغه چې طالبانو د کابل ښار ونیوه، په لومړیو دوه اونیو کې بهرنیو ځواکونو له افغانستان څخه شاخوا ۱۲۰ زره کسان په نظامي الوتکو کې و ژغورل او بېلابېلو هېوادونو ته یې انتقال کړل. په دغه ډله کې ۴۱۰۰ آسټرالیايان او ویزه لرونکي افغانان هم شامل دي چې له کابل څخه ژغورل شوي او آسټرالیا ته انتقال شوي دي.
د داخلي همکارانو د ویزو پروګرام چې د افغان لي په نوم یادېږي په ۲۰۱۲ کال کې پیل شوی ترڅو هغه افغانان وژغوري چې له آسټرالیايي ځواکونو سره یې په افغانستان کې کار کړی.
* د امنیتي ستونزو له امله په دغه رپوټ کې د ترجمان اصلي نوم ندی کاروول شوی.
