راه ۱۲ ساله قطر به سوی میزبانی از جام جهانی فوتبال ۲۰۲۲ به پایان رسیده است. این ملت اسلامی ثروتمند واقع در شبهجزیره عرب اولین کشور خاورمیانهای است که از این مسابقات محبوب جهان میزبانی میکند.
فدراسیون جهانی فوتبال، فیفا، در سال ۲۰۱۰ میزبانی جام جهانی ۲۰۲۲ را به قطر واگذار کرد، اما این تصمیم حواشی و جنجالهای زیادی خلق کرده است.
۱. کل قطر کوچکتر از سیدنی است
قطر یک کشور خیلی خرد و کوچکترین کشوری میباشد که تا حالا از جام جهانی فوتبال میزبانی کرده است.
این کشور امیرنشین که تقریباً ۱۱ هزار و ۵۸۶ کیلومتر مربع زمین را در بر میگیرد، کوچکتر از شهر سیدنی (۱۲۳۸۶ کیلومتر مربع) و بزرگتر از ملبورن (۹۹۹۰ کیلومتر مربع) است.
مساحت کلی قطر برابر با ۰.۱۵ درصد کل خاک آسترالیاست که در مجموع ۷ میلیون و ۷۴۱ هزار و ۲۲۰ کیلومتر مربع را در بر میگیرد.
از نگاه جمعیت، قطر تنها سه میلیون نفر را در خود جای داده، در حالی که آسترالیا دارای ۲۵.۷ میلیون نفوس است. اکثر ساکنان قطر را مهاجران تشکیل میدهند و تنها ۴۰۰ هزار تن آنها تبعه این کشور هستند. ۲. امیر فعلی قطر انتخاب دلخواه پدر نبود
شیخ تمیم ابن حمد آل ثانی، حاکم ۴۲ ساله قطر، در سال ۲۰۱۳ پس از کنارهگیری پدرش شیخ حمد از سلطنت، بر کرسی امارت قطر تکیه زد.
شیخ تمیم در واقع اولین انتخاب پدرش به عنوان جانشین نبود، اما در سال ۲۰۰۳ پس از انصراف برادر بزرگترش شیخ جاسم از ادعای تاج و تخت، عنوان ولیعهدی را تصاحب کرد.
او تحصیلات خود را در انگلستان تکمیل کرده و از آکادمی نظامی سلطنتی در سندهرست فارغتحصیل شده است.
شیخ تمیم سه زن و ۱۳ فرزند دارد، و زن اولش دخترکاکا/عموی دومش است. براساس گزارش بانک جهانی، در سال ۲۰۲۰ نرخ باروری در قطر ۱.۸ تولد در هر زن بوده است.
شیخ تمیم یکی از طرفداران پر و پا قرض فوتبال است و از سال ۲۰۱۱ بدینسو از طریق صندوق 'سرمایهگذاری ورزشی قطر' که یکی از شرکتهای متعلق به صندوق سلطنتی این کشور میباشد، مالک باشگاه پاری سن ژمن بوده است.
۳. جمعیت مردان در قطر سهبرابر زنان است
قطر کمترین جمعیت زنان را در سراسر جهان دارد و از هر چهار نفر در این کشور، تنها یک نفر آنها (۲۰.۰۴ درصد) زن است.
این نابرابری به رشد سریع جمعیت قطر در سالهای اخیر نسبت داده شده است، طوری که از ۶۱۵ هزار نفر در سال ۲۰۰۱ به بیش از سه میلیون نفر در حال حاضر رسیده است.
این رشد توسط مهاجران جوان و مردی که به دنبال فرصتهای شغلی به قطر هجوم آوردهاند، تقویت شده است. فقط ۱۵ درصد از ساکنان قطر اتباع این کشور هستند. ۴. از بوسیدن و نشان دادن انگشت وسط خودداری کنید
درست است که مردم قطر به مهماننوازی و خوشرویی معروف هستند، اما قوانین و هنجارهای اجتماعی سختگیرانهای نیز دارند.
در این کشور اسلامی بهشدت محافظهکار، نمایش عمومی مهر و محبت، از جمله دست در دست همدیگر گذاشتن و بوسیدن، مورد بیمهری قرار میگیرد.
فحاشی و حرکات بیادبانه، بهویژه بالا بردن انگشت وسط، مجازات قانونی دارند. عکاسی از اماکن حساس و افراد محلی، بهویژه زنان، میتواند شما را به دردسر بیندازد.
عرف لباس پوشیدن قطر نیز تفاوت زیادی با آسترالیا و سایر کشورها دارد و از بازدیدکنندگان «انتظار میرود هنگام بازدید از مکانهای عمومی چون موزیمها و سایر ساختمانهای دولتی، شانهها و زانوهای خود را بپوشانند».
با این حال، مطابق یک سند رسمی که توسط اسبیاس مشاهده شده، بعید است بازدیدکنندگان بینالمللی که در جام جهانی شرکت میکنند، به دلیل جرایم جزئی تحت پیگرد قانونی قرار بگیرند.
سن قانونی نوشیدن مشروب در قطر ۲۱ سال است و مصرف الکول و مستی در مکانهای عمومی، خارج از محلهای تعیین شده، غیرقانونی میباشد.
آوردن مشروبات الکولی و همچنین پورنوگرافی (هرزهنگاری)، فرآوردههای گوشت خوک، اسلحه و کتاب یا مطالب مذهبی غیراسلامی به این کشور غیرقانونی است.
قطر همچنین قوانین سختگیرانهای در مورد سکس و روابط جنسی دارد. اعمال و روابط جنسی بین افراد همجنس یا مجرد در این کشور جرم محسوب میشوند.
با این حال، فیفا و کمیته عالی قطر در امور جام جهانی ۲۰۲۲ تضمین دادهاند که ورود همه به این کشور آزاد است و با دگرباشان جنسی (LGBTQ+) علاقهمند فوتبال در طول مسابقات برخورد تبعیضآمیز صورت نخواهد گرفت.
۵. قطر یک کشور کاملاً شهری است
همهگیری کووید-۱۹ باعث شد بسیاریها در آسترالیا از شهرها به نفع اطراف بگذرند یا به اصطلاح خودشان 'تغییر درخت' (treechange) دهند. اما در قطر چنین گزینهای وجود ندارد- همه در شهر زندگی میکنند.
این کشور بیابانی تقریباً هیچ زمین قابل کشت برای زراعت ندارد، از جنگل خبری نیست و کل جمعیت آن در مناطق شهری و آنهم در دوحه پایتخت (محل زندگی بیش از ۹۰ درصد ساکنان قطر) زندگی میکنند.
به عنوان مقایسه، در آسترالیا ۸۶ درصد و در ایالات متحده امریکا ۸۲ درصد مردم در شهرها زندگی میکنند. همچنین قطر تقریباً به طور کامل مسطح است و بلندترین نقطه آن فقط ۱۰۳ متر از سطح بحر ارتفاع دارد. اما قطر هنوز هم ارتفاع بالاتری از صافترین کشور دنیا، مالدیو، دارد.
۶. دوحه یکی از امنترین شهرهای جهان است
پایتخت قطر، دوحه، از نگاه جرم و جنایت همواره در زمره امنترین شهرهای جهان قرار میگیرد.
براساس 'شاخص شهری جرم و جنایت' ۲۰۲۲ مرکز تحقیقاتی 'نامبیو' (Numbeo)، که شهرها را بر مبنای نظرسنجی از بازدیدکنندگان وبسایت خود ردهبندی میکند، دوحه پس از ابوظبی امارات و قبل از سِباستین اسپانیا دومین شهر امن جهان است.
وبسایت اسمارتتراولر میگوید: «قطر نرخ جرم و جنایت پایینی دارد. کیسهبری/جیببری، کیفقاپی و سایر جرایم کوچک نادر هستند، اما ممکن است اتفاق بیفتد. مراقب وسایل شخصی خود، بهخصوص در مکانهای شلوغ، باشید.» کانبرا با رتبه ۳۱، پس از تامپره فنلاند و پیش از پالین استونی، امنترین شهر آسترالیا میباشد.
۷. قطر یک کشور 'آزاد' نیست
'خانه آزادی' (Freedom House) یک سازمان غیرانتفاعی است که در سال ۱۹۴۱ تأسیس شد و دولت امریکا تمویلکننده اصلی آن میباشد. این سازمان سالانه در گزارشی زیر نام 'آزادی در جهان'، ۲۱۰ کشور و حوزه قضایی را از نگاه دسترسی مردم به حقوق سیاسی و آزادیهای مدنی ردهبندی میکند.
قطر در سال ۱۹۷۱ به کشور مستقل تبدیل شد و از آن زمان تا اکنون توسط امیران خاندان آل ثانی اداره شده است. قبل از آن، قطر از سال ۱۹۱۶ یک کشور تحتالحمایه بریتانیا بود.
امیر جایگاه پادشاه، رییس دولت، فرمانده کل نیروهای مسلح و ضامن قانون اساسی قطر را دارد.
در گزارش ۲۰۲۲ خانه آزادی آمده است: «امیر موروثی قطر تمام اختیارات اجرایی و مقننه را در دست دارد و در نهایت قوه قضائیه را کنترل میکند. احزاب سیاسی مجاز نیستند و تنها انتخاباتی که در این کشور برگزار میشود، برای شورای مشورتی شهرداری است.» «در حالی که شهروندان قطری از ثروتمندترین مردم جهان هستند، بیشتر جمعیت این کشور را افراد غیرشهروندی تشکیل میدهند که هیچ حقوق سیاسی ندارند، آزادیهای مدنی اندک و دسترسی محدودی به فرصتهای اقتصادی دارند.»
آسترالیا در گزارش ۲۰۲۲ خانه آزادی ۱۰۰/۹۵ کسب کرده که بیانگر افت دو امتیازی آن در مقایسه با سال قبل (۱۰۰/۹۷) میباشد و به این ترتیب در زمره کشورهای 'آزاد' قرار گرفته است. همچنین آسترالیا در زمینه حقوق سیاسی ۴۰/۳۹ امتیاز و آزادیهای مدنی ۶۰/۵۶ امتیاز کسب کرده است. تنها سه کشور فنلاند، ناروی و سویدن امتیاز ۱۰۰/۱۰۰ کسب کرده و بعد از آنها نیوزیلند با ۱۰۰/۹۹ بلندترین امتیاز را دارد.
کشورهایی چون مالزیا و سنگاپور به ترتیب با امتیاز ۱۰۰/۵۰ و ۱۰۰/۴۷ در زمره کشورهای 'نسبتاً آزاد' ردهبندی شدهاند.
سوریه با امتیاز ۱۰۰/۱ در انتهای فهرست کشورهای 'فاقد آزادی' قرار گرفته است.
۸. قطر خانه یکی از بزرگترین سازمانهای رسانهای دنیاست
نشرات شبکه رسانهای الجزیره به بیش از ۲۷۰ هزار خانواده در اضافهتر از ۱۴۱ کشور جهان میرسند و مقر آن در قطر است.
الجزیره در سال ۱۹۹۶ نشرات عربی و سپس در ۲۰۰۶ نشرات انگلیسی خود را شروع کرد.
الجزیره خود را به عنوان «یک سازمان خبری مستقل» توصیف میکند که «بخشی از بودجه آن توسط دولت قطر تأمین میشود». این سازمان رسانهای میگوید: «هریک از شاخههای شبکه رسانهای الجزیره از اصول و ارزشهایی پیروی میکنند که به آنها الهام میبخشند تا چالشآفرین و جسور و صدای بیصدایان برخی از گزارشنشدهترین مکانهای جهان باشند.» ۹. قطر از ثروتمندترین کشورهای جهان است
قطر یکی از ثروتمندترین کشورهای جهان است و مطابق تخمینها، بیش از ۳۳۰ میلیارد دالر را برای جام جهانی خرج کرده است.
قطر بخش اعظم ثروت خود را مدیون منابع طبیعیاش است. منابع طبیعی اصلی این کشور نفت و گاز هستند که به ترتیب در سالهای ۱۹۳۹ و ۱۹۶۹ کشف شدند.
قطر همچنین دارای طولانیترین چاه نفت در جهان است که بیش از ۱۲ کیلومتر طول دارد.
۱۰. تمام جادهها به فوتبال ختم میشوند
در جریان جام جهانی، فوتبال حرف اول و آخر را در قطر میزند.
همه جادهها به ورزشگاهها منتهی میشوند، مکاتب بسته هستند، کارمندان دفتری از خانه کار میکنند و هیچ وسیله نقلیه شخصی اجازه تردد در جادهها را ندارد.
سیستم حملونقل عمومی فعال و برای همه دارندگان 'حیا کارت' رایگان خواهد بود. انتظار میرود حدود ۱.۲ میلیون نفر در جریان جام جهانی فوتبال ۲۰۲۲ از قطر دیدن کنند.
شما میتوانید تکتک بازیهای جام جهانی ۲۰۲۲ فوتبال را به صورت زنده و رایگان از طریق تلویزیون اسبیاس یا اپ اسبیاس آندماند تماشا کنید. برای تازهترین رویدادهای مرتبط به جام جهانی قطر، به وبسایت اسبیاس اسپورت سر بزنید.