अस्ट्रेलियामा बसोबास: जनावरहरूको सुरक्षाका लागि कस्ता कानून छन्?

वन्यजन्तुको वासस्थानका रूपमा अस्ट्रेलिया विश्वभर चिनिँदै आएको छ, यहाँ वन्यजन्तु एवम् घर पालुवा जनावरको कल्याण एवम् सुरक्षामा ध्यान दिनु विवेकपूर्ण कदम मात्र होइन कानूनी दायित्व भित्र पनि पर्दछ।

w่oman holding chicken Source: Getty / Getty Images/Mint Images

मुख्य बिषय:

• अस्ट्रेलियामा जनावरहरू राज्य र प्रदेशका कानुनहरूबाट संरक्षित छन्
• पशु माथिको हेला वा परित्यागलाई अपराधका रूपमा लिइन्छ
• जेल सजाय वा जरिवाना पनि हुन सक्छ
• अस्ट्रेलियामा रैथाने जनावर सम्बन्धी बेग्लै कानून छन्

पशुको संरक्षणका लागि बनेका कानूनहरू राज्यको स्वामित्व भित्र पर्ने भएकाले राज्य र प्रदेश पिच्छे कानुनहरू फरक फरक हुन्छन्।

कतिपय राज्यहरूले पशुको हेरचाहमा कुनै कमी नहोस् भन्ने मनसायका साथ थप कल्याणकारी कानूनहरू निर्माण गरेको पाइन्छ।

यी कानूनहरूले कुनै पनि पशुलाई शारीरिक र मानसिक रूपमा क्षति पुर्‍याउनबाट रोक्ने, रोयल सोसाइटी फर द प्रिभेन्सन टु क्रुएलिटी टु एनिमल्स नामक पशु कल्याणकारी संस्थाकी सिनियर साइन्टीफिक अफिसर डाक्टर सेरा जितो बताउँछिन्।

हेरचाहको कर्तव्य भनेको रेखदेख गर्ने व्यक्तिले जनावरलाई उचित खाना र पानी दिएको बारेमा निश्चित गर्ने र कुनै पनि हानी हुनबाट रोक्ने भन्ने हो

डा. जिटो

कानुनी रूपमा मालिकहरूले आफ्ना पशुहरूलाई चिकित्सकीय हेरचाह र सम्भावित रोकथामको जिम्मेवारी लिनु पर्दछ।

प्रजाति अनुसारको पालन पोषणसँगै प्राकृतिक रूपमा व्यवहार व्यक्त भएको वा नभएका बारेमा पनि सुनिश्चित गर्ने जिम्मेवारी पशु हेरचाहकर्ता वा मालिकको हो।

पशुको हेरचाहको जिम्मेवारी लिएका कानुनी मालिक, नियन्त्रण लिने व्यक्ति वा प्रजनन सुविधाका मालिक वा पशुहरू ब्रिकी, तालिम वा हेरचाह केन्द्रका मालिकहरू पशु सम्बन्धी कानुनको दायरा भित्र पर्दछन्।

पशुको हेरचाहमा चुक्नु, दुर्व्यवहार गर्नु वा परित्याग गर्नु चाहिँ कानुनी रूपमा गम्भीर अपराध भित्र पर्दछ।

Source: Getty / Getty Images/John McKeen

'पप्पी' र 'किटेन' फार्म भनेका के हुन?

पप्पी र किटेन फार्म भनेका जनावरहरूको प्रजनन गरी, हेरचाह र सुरक्षा पश्चात् नाफाका लागि बेचीने व्यवसायीक फार्म वा केन्द्रहरू हुन्।

कुनै शारीरिक हिसाबले विशेषता राख्ने जनावरहरूलाई प्रजनन गराउँदा वा तिनीहरूको रेखदेखमा भने स्वास्थ्य जटिलता रहने बताइन्छ।

जस्तो कि फ्लयाट फेस्ड डग भनिने थेप्चो अनुहार भएका कुकुरहरूमा स्वास्थ्य समस्या धेरै नै हुने गर्दछ।

कतिपय मानिसमा जनावर प्रजनन र ब्रिकी गर्ने यस्ता फार्महरू अस्ट्रेलियामा गैर कानूनी हुन कि भन्ने भ्रम छ, तर यस्ता प्रजननकर्ताहरूले राज्यबाट इजाजत लिन सक्दछन्।

पिपुल फर द एथिकल ट्रीटमेन्ट आफ एनिमल्सकी (पेटा) प्रवक्ता लौरा वेमेन–जोन्स केही राज्यहरूमा एकै परिसरमा प्रजनन गर्न सकिने जनावरहरूको सङ्ख्यामा भने प्रतिबन्ध लगाउने कुरा अगाडी बढी रहेको बताउँछिन्।

“भिक्टोरियाले सम्भवतः यसको नेतृत्व गर्नेछ,” उनले भनिन्।

पशु पाल्ने इच्छा भएका मानिसहरूले उद्धार केन्द्रहरूबाट जनावरहरू ल्याउँदा उचित हुने बताइन्छ।

कतिपय अवस्थामा उद्धार केन्द्रमा रहेका जनावरहरूले हेरचाह प्रदान गर्ने घर वा सुरक्षित स्थान फेला नपरे उनीहरूलाई पिडा बिना मार्ने काम गरिन्छ।

के अस्ट्रेलियाका रैथाने जनावरहरूको कानुन छ?

अस्ट्रेलियाका रैथाने जनावरहरूसँग हामीले कसरी व्यवहार गर्छौ भन्ने कुराको रेखदेख सरकारले गर्ने गरेको एनिमल डिफेन्र्डस अफिसमा स्वयंसेवकका रूपमा प्रिन्सिपल सोलिसिटरको भूमिका निर्वाह गरिरहेकी टारा वार्ड बताउँछिन्।

“यो सामान्य पशु कल्याण कानुन भन्दा अतिरिक्त हो,” उनले भनिन्।

यस बाहेक लोपोन्मुख जनावरहरूका हकमा थप कानुन लागु हुन्छ।

के अस्ट्रेलियन रैथाने जनावरलाई घरपालुवा जनावरका रूपमा राख्न सकिन्छ?

लोपोन्मुख प्रजातिको संरक्षण र कल्याणकारी सरोकारका कारण रैथाने वा अस्ट्रेलियन मूल भएका जनावरलाई घरमा पाल्न पा पाल्तु जनावरका रूपमा राख्न अनुमति दिइदैन्।

तर कतिपय राज्यहरूमा चाहिँ इजाजत पत्र लिएकाहरूले भने हेरचाहकर्ताका रूपमा वन्यजन्तुहरू राख्न सक्दछन्।

यो नियम केही निश्चित वन्यजन्तुमा भने लागु हुदैन्।

तर धेरै जस्तो क्षेत्रमा चाहिँ घाइते भएका रैथाने जनावरहरूलाई वन्यजन्तु आरक्षण वा उपचारका लागि लग्न पाउने नियम छ।

कस्तो जरिवाना हुन सक्छ?

राज्य पिच्छे फरक कानून भएजस्तै जनावर प्रति गरिने क्रूरता र लापरबाहीको दण्ड वा सजाय पनि फरक हुने गर्दछ।

पशु कल्याण वा क्रूरता सम्बन्धी ऐन अन्तर्गत यस्ता गतिविधिमा संलग्नलाई ७ बर्ससम्मको जेल सजाय हुन सक्दछ।

गम्भीर प्रकृतिको अपराधमा भने व्यक्तिगत रूपमा २००,००० सम्मको जरिवाना हुन सक्छ वा संस्थागत रूपमा दश लाख डलरसम्मको जरिवाना हुन सक्छ।

पशु दुर्व्यवहारे कसलाई जानकारी गराउने?

दुर्व्यवहार, बेवास्ता वा परित्याग सहित पशु माथि हुने अपराधका बारेमा जानकार भए सम्बन्धित संस्था वा अधिकारीहरूलाई सम्पर्क गर्न सकिन्छ।

यसका लागि सबै राज्यमा उपस्थित रहेको रोयल सोसाइटी फर द प्रिभेन्सन टु क्रुएलिटी टु एनिमल्स (आरएसपिसिए) हो।

पशु दुर्व्यवहारको रिर्पोटीङ्ग गर्दा दाखिला गर्ने मानिसको परिचय गोप्य राखिन्छ।

यदि कुनै पशु खतरामा छ भने चाहिँ प्रहरीलाई खबर गर्न सकिन्छ।

बिरामी, घाइते वा अनाथ रैथाने जनावरहरू बारे वाईल्ड लाइफ रेस्क्यु अस्ट्रेलियालाई २४ सै घण्टा १३०० ५९६ ४५७ मा सम्पर्क गर्न सकिन्छ।

आरएसपिसिएको वेबसाइटमा अस्ट्रेलिया भरको पशु सम्बन्धी कानुन र आवश्यक जानकारी उपलब्ध छ।