اسټراليا کې د پيژندنې يا هويت معلوماتو غلا له وجې تير کال ۵۶۸ ميليونه ډالر له خلکو غلا شوي

Hacker

Experts advise keeping your devices updated with the latest software, including antivirus software. Source: Moment RF / krisanapong detraphiphat/Getty Images

د پیژندنې يا هويت غلا جرم په آسټرالیا کې یو له مهمو ګواښونو څخه شميرل کيږي، او هر کال ډیري خلک قرباني کیږي. هغه کسان چې تقلید کیږي ډیری وختونه د سختو پایلو سره مخ کیږي، ولې دلته ځینې ګامونه دي چې تاسو یې کولی شئ واخلئ ترڅو ستاسو د شخصي معلوماتو د غلا یا ناوړه ګټې اخیستنې خطر کم کړي.


Key Points
  • د معلوماتو غلا کولو میتودونو کې پيشینګ، سکیمنګ، ټولنیز انجینري، هیک کول، او ډمپسټر ډایونګ شامل دي.
  • د پیژندنې يا هويت غلا کیدای شي آنلاین یا آفلاین واقع شي، یا د دواړو ترکیب سره مخ شي.
  • که تاسو باور لرئ چې تاسو د هویت د درغلیو قرباني یاست سمدلاسه اړوندو ارګانونو سره اړیکه ونیسئ.
په آسټرالیا کې د پیژندنې يا هويت جرم یوه مخ په زیاتیدو اندیښنه ده.
دا د آسټرالیا حکومت، خصوصي سکتور او هم افرادو ته د پام وړ مالي زیان رسوي.

د Scamwatch په وینا، د اسټرالیا د سیالۍ او مصرف کونکي کمیسیون (ACCC) لخوا د خلکو د درغلۍ پیژندلو، مخنیوي او راپور ورکولو په اړه د پوهاوي لپاره یوه ویب پاڼه چلول کیږي، آسټرالیا په ۲۰۲۲ کې د ۵۶۸ ملیون ډالرو تاوان راپور ورکړی.

دا شمیره د تیر کال راپور شوي زیانونو څخه نږدې ۸۰٪ زیاتوالی څرګندوي، کوم چې له هغې مخکې کال دا تاواب یوازې ۳۲۰ ملیون ډالر وو. د دې په پام کې نیولو سره چې د درغلۍ قربانیان اکثرا چارواکو ته د زیانونو راپور نه ورکوي، کارپوهان پدې باور دي چې دا احصایې ممکن د پام وړ کم اټکل شوي وي.
Digtal identity
Criminals could access and drain your own bank account of the funds, or open new bank accounts in your name and take out loans or lines of credit. Credit: John Lamb/Getty Images
ډاکټر سورنگا سینی ویراتنی د سیډني پوهنتون د کمپیوټر ساینس ښوونځي کې د امنیت لوړ پوړی ښوونکی دی.

هغه وايي د هویت غلا هغه وخت ده چې د یو فرد شخصي معلومات غلا شي او د درغلیو او مالي ګټو لپاره وکارول شي.

سایبر جنایتکاران کوم ډول معلومات غلا کوي؟

یو سایبر مجرم ممکن د یو لړ شخصي معلوماتو غلا کولو په لټه کې وي په شمول:
نوم.
د زیږون نیټه.
د موټر چلولو جواز نمبر.
پته.
د مور نوم.
د زیږون ځای.
د کریډیټ کارت توضیحات.
د مالیې فایل شمیره.
د درملنې کارت توضیحات.
د پاسپورټ معلومات.
د شخصي پیژندنې شمیره (PIN).
د آنلاین حساب کارونکي نوم او د ننوتلو توضیحات.

د ACCCD مرستیال رییس کاتریونا لوزی وايي حتی د معلوماتو لږ ارزښت لرونکي ټوټې چې یوځل راټول شي هغه سکیمرانو لپاره ګټور کیدی شي.

ډاکټر لو وویل: "ستاسو نوم، ستاسو پته، ستاسو د تلیفون شمیره په څیر شیان شاید ډیر څه نشي کولی، مګر په بالقوه توګه کله چې د نورو معلوماتو سره یوځای شي، دا معلومات جعل کارانو لپاره ډيره مهمه کيږي".

تاسو ته مو يادې مسلې په اړه بشپړ رپوت چمتو کړی چې پاس سپيکر تڼۍ کليکاږلو سره يې اوريدلی شئ.

———————————————————————————
زموږ د فیسبوک پاڼې له لارې د مرکو او راپورونه اورېدولو ته دوام ورکړئ.

د آسټرالیا د تازه خبرونو او په زړه پورو موضوعاتو لپاره همدا اوس زمونږ ویب پاڼې ته ولاړ شئ.

که چېرې غواړئ په انګلیسي ژبه زمونږ خپرې شوې مقالې ولولئ، مهرباني وکړئ دلته کلیک کړئ.

زمونږ خپرونه دلته زمونږ پر ویب پاڼه یا هم د اس بي اس پر اپلیکیشن واورئ. تاسو کولای شئ د اس بي اس اپلیکیشن په وړی اتوګه له اپل سټور یا ګوګل پلې څخه ترلاسه کړئ.

شریکول
Follow SBS Pashto

Download our apps
SBS Audio
SBS On Demand

Listen to our podcasts
Independent news and stories connecting you to life in Australia and Pashto-speaking Australians.
Ease into the English language and Australian culture. We make learning English convenient, fun and practical.
Get the latest with our exclusive in-language podcasts on your favourite podcast apps.

Watch on SBS
SBS World News

SBS World News

Take a global view with Australia's most comprehensive world news service
اسټراليا کې د پيژندنې يا هويت معلوماتو غلا له وجې تير کال ۵۶۸ ميليونه ډالر له خلکو غلا شوي | SBS Pashto