เว็บไซต์สแกมวอตช์ (Scamwatch) ของ ACCC ระบุว่า ในปี 2020 ที่ผ่านมา บรรดานักหลอกลวงต้มตุ๋นได้ขโมยเงินจากผู้ที่มีภูมิหลังหลากภาษาและวัฒนธรรม (CALD) ในออสเตรเลียไปประมาณ $22 ล้านดอลลาร์ ซึ่งเพิ่มขึ้นจากปีที่ผ่านมาถึงร้อยละ 60
ดีเลีย ริคาร์ด (Delia Rickard) รองประธานบริหาร คณะกรรมาธิการด้านการแข่งขันและผู้บริโภคแห่งออสเตรเลีย (Australian Competition and Consumer Commission หรือ ACCC) หนึ่งในหน่วยงานทางการชั้นนำของออสเตรเลียในการหยุดยั้งขบวนการหลอกลวงต้มตุ๋น คาดการณ์ว่า อาจเกิดความเสียหายมากขึ้นในปีนี้ ท่ามกลางมาตรการล็อกดาวน์จากสถานการณ์โควิด-19 ในออสเตรเลีย
ผลกระทบจากโควิด-19 ต่อการหลอกลวง
ขณะที่ผู้คนจับจ่ายซื้อของทางออนไลน์มากขึ้นภายใต้ความเครียด และไม่สามารถทำธุรกรรมทางการเงินได้กับคนจริง ๆ ทำให้เหล่ามิจฉาชีพสามารถคิดหาวิธีใหม่ ๆ ในการหลอกเอาเงินจากคุณได้อย่างรวดเร็ว
สแกมวอตช์ ได้รับรายงานการหลอกลวงต้มตุ๋นที่เกี่ยวข้องกับสถานการณ์โควิด-19 เป็นจำนวน 5,400 ครั้งในปี 2020 คิดเป็นมูลค่าความเสียหายทางการเงิน $6 ล้านดอลลาร์
เพียงการหลอกขายสัตว์เลี้ยงช่วงล็อกดาวน์เพียงอย่างเดียว (puppy scam) ก็ทำให้ชาวออสเตรเลียต้องสูญเงินไปถึง $2 ล้านดอลลาร์ ขณะที่การหลอกลวงเกี่ยวกับสุขภาพและการแพทย์ (health and medical scam) ในช่วงโควิดนั้นพุ่งสูงถึง 2,000% นับตั้งแต่การแพร่ระบาดใหญ่เริ่มต้นขึ้น
มิจฉาชีพทางออนไลน์จะหลอกให้เปิดลิงก์ที่ส่งมา เพื่อพวกเขาจะได้เข้าถึงอุปกรณ์ของคุณ Source: Getty Images/izusek
ธุรกิจและโควิด-19: ช่องโหว่สู่ข้อมูลส่วนตัว
ไคแนน อัลบาสซิท (Kynan Albassit) ผู้อำนวยการด้านผลิตภัณท์ จากสถาบันเพื่อบริการการตลาดทางอินเทอร์เน็ตแห่งออสเตรเลีย (Australian Institute for Internet Marketing Services) กล่าวว่า อัตราการเคลื่อนย้ายกิจการสู่โลกออนไลน์ และการมีลูกค้าทางออนไลน์ของกิจการต่าง ๆ พุ่งสูงสุดในรอบ 18 เดือนที่ผ่านมา โดยมีมาตรการจำกัดห้ามต่าง ๆ รวมถึงมาตรการล็อกดาวน์เป็นตัวกระตุ้น ผู้คนต่างแชร์ข้อมูลส่วนตัวให้กับธุรกิจต่าง ๆ ขณะทำธุรกรรมออนไลน์เพิ่มมากขึ้น
“ปัญหานั้นอยู่ที่การนำระบบออนไลน์เข้ามาใช้ร่วมด้วย การเก็บข้อมูลลูกค้าของกิจการต่าง ๆ เป็นสิ่งสำคัญและมีความอ่อนไหวที่สุดในโลกดิจิทัล” คุณอัลบาสซิท อธิบาย
“ธุรกิจต่าง ๆ จะต้องระมัดระวังอย่างมากในการสร้างเว็บไซต์ คิวอาร์โค้ด และระบบตะกร้าซื้อของออนไลน์ ดูว่ามันมีความปลอดภัยแค่ไหน และมีมาตรการป้องกันสำหรับลูกค้าอย่างไร มีธุรกิจจำนวนไม่น้อยที่ไม่เข้าใจถึงความสำคัญตรงนี้ และทำอะไรแบบมักง่าย เพราะขั้นตอนเหล่านี้ไม่ได้มีราคาถูก ๆ เลย”
บ่อยครั้งที่บรรดามิจฉาชีพจะใช้ข้อมูลทางธุรกิจในการระบุหาอีเมลของคุณ และส่งข้อเสนอทางการค้าที่ถูกปลอมขึ้นมา เพื่อให้คุณคลิกเข้าไปในลิงก์ ซึ่งสิ่งนี้จะเป็นประตูสู่อุปกรณ์ของคุณ
ACCC ได้พบการร้องเรียนเกี่ยวกับข้อความ SMS ที่เรียกว่า 'ฟลูบอต (Flubot)' เพิ่มสูงขึ้นเป็นอย่างมาก Source: Getty Images/RUSSELLTATEdotCOM
เมื่อพวกเขาเข้าถึงอุปกรณ์ของคุณได้สำเร็จ ก็จะสามารถดึงเอาข้อมูลของคุณทั้งหมดที่พวกเขาต้องการออกมาได้ เช่น ข้อมูลธนาคารออนไลน์ และข้อมูลระบุตัวตนต่าง ๆ ของคุณ
วิธีป้องกันตนเองให้ปลอดภัยง่าย ๆ ก็คือ อย่าคลิกเปิดลิงก์ที่มาจากผู้ส่งที่คุณไม่รู้จัก
3 กลลวงสูญเงินติดอันดับ ที่มุ่งเป้าชุมชนหลากวัฒนธรรม
ไคแนน อัลบาสซิท กล่าวว่า มีหลักฐานอย่างชัดเจนว่า การหลอกลวงทางออนไลน์นั้น มุ่งเป้าอย่างเจาะจงไปยังกลุ่มประชาชนที่เปราะบาง ซึ่งรวมถึงชุมชนที่ไม่ได้พูดภาษาอังกฤษ และกลุ่มประชาชนที่มีรายได้น้อย
ขณะที่ ดีเลีย ริคาร์ด จาก ACCC กล่าวว่า การหลอกลวงต้มตุ๋นนั้น มีลักษณะที่ต่างกันออกไปตามเวลาและสถานการณ์ต่าง ๆ
“มันเป็นเรื่องบังหน้าที่เปลี่ยนไป เพื่อให้เข้ากับบรรยากาศของแต่ละยุคสมัย” คุณริคาร์ด กล่าว
การหลอกให้ลงทุน (The investment scam)
ข้อมูลจาก ACCC ระบุว่า การหลอกลวงให้ลงทุน เป็นรูปแบบการหลอกลวงที่ชุมชนหลากภาษาและวัฒนธรรมได้รับผลกระทบมากที่สุด
พอนซีสกีม (Ponzi scheme) หรือที่คนไทยรู้จักในชื่อ “แชร์ลูกโซ่” มีตัวอย่างเช่น แอปพลิเคชันหลอกลงทุน “โฮป บิซิเนส (Hope Business)” ที่มีการโฆษณาอย่างหนักในโซเชียลมีเดีย และเป็นต้นเหตุหนึ่งที่ทำให้ผู้คนในออสเตรเลียสูญเงินไปเป็นจำนวนมาก เมื่อไม่นานมานี้
เรื่องราวอื่น ๆ ที่น่าสนใจจาก เอสบีเอส ไทย
แชร์ลูกโซ่:ภัยร้ายคู่ชุมชนไทย
คุณริคาร์ด จาก ACCC กล่าวว่า ในชุมชนหลากภาษาและวัฒนธรรมเพียงอย่างเดียว สแกมวอตช์ ได้รับรายงานจำนวน 400 ฉบับ และบันทึกความเสียหายมูลค่า $1.5 ล้านดอลลาร์ จากแอปพลิเคชันหลอกลงทุนเหล่านี้
“กลุ่มชุมชนที่ได้รับผลกระทบหลัก ๆ คือชุมชนชาวเมียนมา ชาวศรีลังกา และกลุ่มผู้อพยพย้ายถิ่นหน้าใหม่” คุณริคาร์ด กล่าว
การปรึกษากับที่ปรึกษาทางการเงินที่ได้รับการรับรองนั้น เป็นสิ่งสำคัญก่อนที่คุณจะตัดสินใจลงทุนด้วยเม็ดเงินจำนวนมาก
ทั้งนี้ กูเกิล และแอปเปิล กำลังอยู่ระหว่างดำเนินการ เพื่อนำแอปพลิเคชันในลักษณะนี้ออกจากตลาดแอปพลิเคชันของตน
Source: Getty Images/SEAN GLADWELL
การหลอกลวงด้วยการข่มขู่ (The threat-based scam)
เกือบครึ่งของการหลอกลวงลักษณะนี้ เริ่มต้นเพียงจากสายโทรศัพท์ธรรมดา ๆ
ACCC พบว่า การขอข้อมูลส่วนตัวหรือขอเงินโดยนักหลอกลวงต้มตุ๋น ที่อ้างว่าตนเป็นเจ้าหน้าที่จากหน่วยงานของรัฐ เช่น หน่วยงานมหาดไทยออสเตรเลีย หรือสำนักงานสรรพากรออสเตรเลีย (ATO) เพิ่มสูงขึ้นถึง 250% เมื่อเทียบกับช่วงปี 2019-2020
ชุมชนที่มีภูมิหลังหลากภาษาและวัฒนธรรม (CALD) มีความเสี่ยงจากการหลอกลวงในลักษณะนี้เป็นพิเศษ โดยมิจฉาชีพจะทำให้กลอุบายดูเป็นเรื่องเร่งด่วน เพื่อมุ่งเป้าไปยังสมาชิกในชุมชนที่อาจกำลังรอการอนุมัติวีซ่า หรือกำลังรอข้อมูลด้านภาษี
เรื่องที่เกี่ยวข้อง
การหลอกให้รักแล้วลวงเอาเงินพุ่งสูงช่วงโควิด
กลอุบายที่พบบ่อยในการหลอกลวงลักษณะนี้ คือการแอบอ้างว่าตนเป็นเจ้าหน้าที่จากรัฐบาลจีน โดยมิจฉาชีพจะขู่เหยื่อที่รับสายว่า พวกเขาอาจถูกเนรเทศหรือถูกจับกุม ในข้อหากระทำความผิดโดยเจตนา
“การหลอกลวงในลักษณะนี้ จะยังคงมุ่งเป้าไปยังผู้พูดภาษาจีนกลางในออสเตรเลียต่อไปอย่างไม่เป็นสัดส่วน” ดีเลีย ริคาร์ด กล่าว
การหลอกให้รักเพื่อเอาเงิน (The dating scam)
ACCC รายงานว่า มีความเสียหายมูลค่ามากกว่า $3.8 ล้านดอลลาร์ จากการหลอกให้รักเพื่อเอาเงินในชุมชนหลาภาษาและวัฒนธรรม ซึ่งเพิ่มขึ้น 100% นับตั้งแต่ปี 2019 ที่ผ่านมา
มิจฉาชีพที่ทำการหลอกลวงในลักษณะนี้จะใช้แอปพลิเคชันหาคู่ เพื่อล่อลวงผู้คนเข้าสู่การหลอกลวงให้ลงทุน การหลอกลวงลักษณะนี้ได้รับการรายงานน้อยมากในออสเตรเลีย อีกทั้งยังท้าทายกลุ่มประชากรที่เจ้าหน้าที่คาดการณ์ไว้อีกด้วย ซึ่งแตกต่างจากการหลอกลวงในลักษณะอื่น ๆ โดยผู้เสียหายกว่าครึ่งหนึ่งเป็นผู้ที่มีอายุน้อยกว่า 35 ปี
ข้อความหลอกลวง 'ฟลูบอต (Flubot)' จะทำงานโดยการส่งข้อความพร้อมลิงก์ เมื่อคุณเปิดลิงก์ มันจะทำการติดตั้งมัลแวร์ที่สามารถเข้าถึงข้อมูลของคุณได้ Source: Shamsher Kainth
‘ฟลูบอต (Flubot)’ กลลวงรูปแบบใหม่ที่ต้องจับตา
ACCC พบการร้องเรียนเพิ่มมากขึ้นเกี่ยวกับข้อความเอสเอ็มเอส (SMS) หลอกลวง ที่เรียกว่า ‘ฟลูบอต (Flubot)’ ข้อความ SMS เหล่านี้ถูกส่งไปยังสมาร์ทโฟนที่ใช้ระบบปฏิบัติการแอนดรอยด์ เพื่อแจ้งคุณว่ามีสายที่ไม่ได้รับ (missed call) และให้คุณคลิกเข้าไปในลิงก์เพื่อดาวน์โหลดแอปพลิเคชัน (Voicemail 7.apk) เพื่อฟังข้อความเสียงจากสายที่ไม่ได้รับ
เมื่อดาวน์โหลดแอปพลิเคชันดังกล่าวมาแล้ว ฟลูบอตจะติดตั้งมัลแวร์ (malware) ลงบนอุปกรณ์นั้น และสามารถทำการโทรออก หรือส่งข้อความไปยังหมายเลขโทรศัพท์ที่คุณบันทึกไว้ และสามารถเข้าถึงข้อมูลต่าง ๆ ของคุณได้
หากได้รับอนุญาต มิจฉาชีพจะสามารถเข้าถึงข้อมูลส่วนบุคคล รวมถึงข้อมูลที่มีความอ่อนไหวอื่น ๆ เช่น ข้อมูลสำหรับล็อกอินบริการธนาคารออนไลน์
ฟลูบอต จะทำงานโดยการส่งข้อความพร้อมกับลิงก์ที่สามารถติดตั้งมัลแวร์ลงบนอุปกรณ์ที่ได้รับข้อความได้ เมื่อผู้ใช้งานได้เปิดลิงก์ดังกล่าว แต่สิ่งนี้สามารถหลีกเลี่ยงและป้องกันได้ เพียงแค่คุณลบข้อความเหล่านี้ อย่าเปิดลิงก์ และอย่าโทรกลับ
ผู้ให้บริการโทรศัพท์ในออสเตรเลียอย่างเทลสตรา (Optus) และออพตัส (Optus) กำลังทำงานอย่างหนักเพื่อกำจัดฟลูบอตเหล่านี้ คุณสามารถอ่านข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับฟลูบอตได้ที่เว็บไซต์ของเทลสตรา
การหลอกลวงและโซเชียลมีเดีย
อาชญากรทางไซเบอร์ จะสร้างบัญชีผู้ใช้งานเฟซบุ๊กหรือโซเชียลมีเดียอื่น ๆ เพื่อส่งคำขอมาเป็นเพื่อนกับคุณ อ่านโปรไฟล์ของคุณ และดึงเอาข้อมูลส่วนตัวของคุณไป
“หากคุณมีโปรไฟล์สาธารณะ จะมีผู้คนจำนวนมากที่คุณปล่อยให้เข้ามา คุณกำลังปล่อยให้คนที่คุณไม่รู้จักเข้ามาหา” คุณทิม (Tim) ผู้เชี่ยวชาญในอุตสาหกรรมบันเทิง ซึ่งมีผู้ติดตามมากมาย กล่าว
คุณทิม กล่าวว่า บุคคลอื่น ๆ รวมถึงตัวเขาเอง ได้พบเห็นโปรไฟล์ปลอมบนเฟซบุ๊ก เพิ่มสูงขึ้นในช่วงการแพร่ระบาดใหญ่ของไวรัสโควิด-19 ขณะที่มาตรการรักษาระยะห่างทางสังคม ทำให้ผู้คนต้องเปลี่ยนไปสร้างปฏิสัมพันธ์กันทางออนไลน์
“มีนักแสดงหลายคนมาติดต่อกับผม เมื่อดูในตอนแรก ผมแยกไม่ออกระหว่างโปรไฟล์ของปลอมกับของจริง ในวงการบันเทิงนั้น เส้นแบ่งระหว่างความจริงและจินตนาการบ่อยครั้งมักเป็นภาพลาง ๆ และผมก็คลิกเข้าไปในโปรไฟล์ปลอมนั้นโดยไม่ได้ตั้งใจ” คุณทิม กล่าว
คำแนะนำง่าย ๆ เพื่อไม่ให้คุณตกเป็นเหยื่อการหลอกลวง
- เหล่ามิจฉาชีพสามารถสมมุติว่าพวกเขาเป็นใครก็ได้ ดังนั้น เมื่อคุณได้รับลิงก์จากคนแปลกหน้า ให้ลบมันทิ้งไป
- ตรวจสอบที่อยู่อีเมลของผู้ส่งอยู่เสมอ เพราะหัวเรื่องอีเมลที่คุณได้รับ อาจปิดบังที่อยู่อีเมลจริงจากผู้ส่ง
- จำกัดหรือหลีกเลี่ยงการใช้ Wi-Fi สาธารณะ
- เมื่อซื้อของออนไลน์ ซื้อจากเว็บไซต์ที่มีใบรับรองความปลอดภัยทางออนไลน์ (online security certificate) เท่านั้น โดยตรวจสอบได้ ด้วยการคลิกหรือแตะที่สัญลักษณ์แม่กุญแจบนแถบแสดงที่อยู่เว็บไซต์ (Address bar)
- ศึกษาข้อมูลเกี่ยวกับธุรกิจต่าง ๆ ทางออนไลน์ รวมถึงความเห็นจากลูกค้า และการรีวิว ก่อนการตัดสินใจใด ๆ
- อย่าให้ข้อมูลส่วนตัวของคุณทางโทรศัพท์ เช่น รายละเอียดเกี่ยวกับธนาคาร หรือบัญชีเงินซูเปอร์
- อย่าอนุญาตให้มีการเข้าถึงคอมพิวเตอร์ได้จากระยะไกล (remote access)
- และอย่างที่หลายคนพูดไว้ ถ้าฟังแล้วดีเกินจริง มันก็คงไม่ใช่เรื่องจริง
หนังสือ The Little Balck Book of Scams ที่จัดทำโดย ACCC มีข้อมูลต่าง ๆ เกี่ยวกับการหลอกลวงต้มตุ๋นทุกรูปแบบ Source: ACCC
Little Black Book of Scam
นอกจากนี้ ACCC ยังได้จัดทำหนังสือเสียง Little Black Book of Scam ที่รวบรวมข้อมูลพื้นฐานเกี่ยวกับการหลอกลวงต้มตุ๋นในรูปแบบต่าง ๆ ที่คุณสามารถดาวน์โหลดได้ที่นี่ (มีให้ดาวน์โหลดในภาษาอารบิก ภาษาจีน ภาษาโครเอเชีย ภาษากรีก ภาษาฮินดี ภาษาอิตาเลียน ภาษามาซิโดเนียน ภาษาสเปน และภาษาเวียดนาม และมีแผนในการจัดทำเป็นภาษาในกลุ่มประเทศทวีปแอฟริกาเพิ่มเติม)
คุณสามารถติดตามข่าวสารล่าสุดจากออสเตรเลียและทั่วโลกเป็นภาษาไทยจากเอสบีเอส ไทย ได้ที่เว็บไซต์ sbs.com.au/thai
บันทึกเว็บไซต์ของเราเก็บไว้ในบุ๊กมาร์ก เพื่อไม่ให้คุณพลาดสถานการณ์ล่าสุด หรือติดตามเราทางเฟซบุ๊กที่ facebook.com/sbsthai
เรื่องราวอื่น ๆ ที่น่าสนใจจาก เอสบีเอส ไทย
อาชญากรรมทางไซเบอร์ก็กำลังระบาดช่วงโควิด
